سردردهای خوشه ای؛هر آنچه که لازم است بدانیم
سردردهای خوشه ای سردرد شدید یک طرفه ای است که از یک الگوی زمانی شبانه روزی پیروی می کند.سردردهای خوشه ای باعث درد قابل توجهی در یک طرف سر، در ناحیه سه قلو می شود.توزیع عصبی درد به طور کلی در داخل یا اطراف چشم یا شقیقه است.
این نوع سردرد، در حالی که ناتوان کننده و بسیار دردناک هستند، خطرناک نیستند. علت دقیق آنها ناشناخته باقی مانده است، اگرچه کارشناسان به شدت مشکوک به نقش هیپوتالاموس می باشند.
در مطلبی که توسط گروه درمان در منزل حکیم برتر تهیه شده، شما خواننده عزیز با نکاتی مهم در خصوص آشنایی با سردردهای خوشه ای و همچنین مطالبی در خصوص پیشگیری و درمان آن آشنا می شوید. حتماً تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
محل درد و نوع درد
سردردهای خوشه ای سردردهای یک طرفه ای هستند که در داخل چشم یا اطراف چشم، ابرو یا نزدیک ناحیه شقیقه به صورت موضعی احساس می شوند.
سردرد خوشه ای ماهیت تیز، کوبنده یا سوزاننده دارد. این بیماری شدیدتر از زایمان، دفع سنگ کلیه یا شکستن استخوان گزارش شده است.
مدت زمان سردردهای خوشه ای
حملات سردرد خوشه ای 15 دقیقه تا سه ساعت طول می کشد و یک بار تا هشت بار در روز رخ می دهد. درد تقریباً همیشه با بی قراری متوسط یا بی قراری شدید، مانند عدم امکان نشستن،تکانه های شدید و به جلو و عقب رفتن های مضطربانه همراه است.
همچنین یک یا چند اتونوم جمجمه در همان سمت سردرد خوشه ای وجود دارد. علائم اتونوم جمجمه زمانی رخ می دهد که سلول های عصبی حساس به درد سه قلو، رشته های عصبی متصل به ساختارهای صورت مانند چشم و بینی را فعال می کنند.
این علائم عبارتند از:
قرمزی چشم و یا ریزش اشک
آبریزش و یا گرفتگی بینی
تورم پلک
عرق کردن پیشانی و صورت
افتادگی پلک فوقانی ( پتوز) یا میوز مردمک ها
میگرن چه تفاوتی با سردردهای خوشه ای دارد؟
سردردهای میگرنی ضربان‌دار هستند، بیشتر طول می‌کشند (چهار تا ۷۲ ساعت) و با حالت تهوع و یا استفراغ همراه هستند، نه بی‌قراری. همچنین، سردردهای میگرنی می توانند در هر دو طرف سر ایجاد شوند، در حالی که سردردهای خوشه ای همیشه یک طرفه هستند.
علل: چرا افراد دچار سردردهای خوشه ای می شوند؟
در حالی که علت دقیق سردردهای خوشه ای ناشناخته است، کارشناسان گمان می کنند که این سردردها با فعالیت هیپوتالاموس، غده ای در پایه مغز که چرخه خواب و بیداری و ریتم شبانه روزی شما (ساعت داخلی) را کنترل می کند، شروع می شود.
فعال شدن تری ژمینال - خودمختاررفلکس (احتمالاً از طریق ارتباط با هیپوتالاموس) مشکوک به ایجاد سردردهای خوشه ای است.
رفلکس سه قلو-خودکار یک مسیر عصبی پیچیده را توصیف می کند که عصب سه قلو را به عصب هفتم جمجمه ( عصب صورت ) و عصب هشتم جمجمه ( دهلیزی) متصل می کند. این اعصاب حامل پاراسمپاتیک هستند و به ساختارهای داخل سر مانند غدد اشکی، چشم ها و بینی سیگنال می دهد.
سیستم عصبی پاراسمپاتیک چیست؟
سیستم عصبی پاراسمپاتیک بخشی از سیستم عصبی خودمختار شما است که عملکردهای بدن را که به طور خودکار انجام می‌شوند (مانند فشار خون، هضم و تولید عرق) کنترل می‌کند.
در نهایت، ژنتیک و سطوح هورمونی، یعنی ملاتونین(هورمون خواب) و کورتیزول(هورمون استرس) نیز ممکن است در ایجاد سردردهای خوشه ای نقش داشته باشد. یک مطالعه نشان داد سطح ملاتونین کمتر و کورتیزول بالاتر در شرکت کنندگان مبتلا به سردردهای خوشه ای وجود دارد.
زمان بندی سردردهای خوشه ای
جالب توجه است که سردردهای خوشه ای از یک الگوی شبانه روزی پیروی می کنند که تقریباً هر روز در همان زمان، و در شب، یک تا دو ساعت پس از به خواب رفتن فرد، یا در اوایل صبح رخ می دهد.
آنها همچنین از یک الگوی فصلی پیروی می کنند که هر سال در همان زمان تکرار می شود، اغلب در بهار و پاییز. الگوی شبانه روزی و دوره ای سردردهای خوشه ای نقش هیپوتالاموس را در منشا آن تقویت می کند.
یکی دیگر از ویژگی های منحصر به فرد سردردهای خوشه ای این است که حملات در چرخه ای زمانی رخ می دهند . به طور کلی، افراد، یک چرخه از حملات سردرد خوشه‌ای را به مدت شش تا 12 هفته تجربه می‌کنند و به دنبال آن بهبودی (بدون حمله) از ماه‌ها تا سال‌ها طول می‌کشد.البته استثنا هم در این رابطه وجود دارد و مربوط به افراد مبتلا به سردردهای خوشه ای مزمن هستند. آنها دوره های بهبودی کمتر از یک ماه را تجربه می کنند.
وقتی سردرد خوشه ای دارید چه کاری باید انجام دهید؟
اگر سردرد خوشه ای برای شما تشخیص داده شده است، باید برای حمله آماده باشید. این به این معنی است که دارو را با خود حمل کنید یا آن را نزدیک تخت خود داشته باشید (اگر سردردهای خوشه ای شبانه دارید) و بلافاصله در شروع علائم آن را مصرف کنید.
همچنین بهتر یک بطری آب سرد یا یک کیسه آب سرد در طول یک چرخه خوشه ای حمل کنید. استفاده از آب سرد یا بسته سرد در ناحیه درد برای برخی افراد تسکین دهنده است.
سردردهای خوشه ای چگونه تشخیص داده می شوند؟
تشخیص سردرد خوشه ای شامل دادن شرح حال پزشکی، انجام معاینه عصبی ، انجام تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI ) از مغز و گاهی انجام آزمایش خون است.
هدف از تصویربرداری یا آزمایش خون رد کردن تشخیص های افتراقی و احتمالات دیگر مانند آرتریت سلول غول پیکر ، سینوزیت یا تومور مغزی است .
دارو برای سردردهای خوشه ای
درمان سردردهای خوشه ای شامل سه جزء است:
اولیه : درمانی که در شروع سردرد خوشه ای انجام می شود
انتقالی : درمانی که در شروع یک چرخه خوشه ای برای کاهش تعداد حملات انجام می شود
پیشگیرانه : درمانی که همزمان با دوره انتقالی و در طول چرخه خوشه ای انجام می شود.
اولیه
اکسیژن و تریپتان ها،درمان های مهم اولیه برای حملات سردرد خوشه ای هستند. لیدوکائینتزریق از طریق بینی کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است، اما بیشتر برای موارد درمانی دیگر استفاده می شود.
تحقیقات نشان داده است که بیش از 70 درصد افراد مبتلا به سردردهای خوشه ای از اکسیژن درمانی سود می برند.
اکسیژن درمانی شامل استنشاق 100 درصد اکسیژن با سرعت جریان 6 تا 15 لیتر در دقیقه (L/minute) می باشد. استنشاق اکسیژن از طریق ماسک صورت به مدت 15 تا 30 دقیقه انجام می شود، حتی اگر درد قبل از آن کاهش یابد، برای جلوگیری از عود سردرد باید پروسه اکسیژن درمانی کامل شود.در حالی که یک نقطه ضعف اکسیژن درمانی عدم قابلیت حمل آن است، هیچ محدودیتی برای دفعات استفاده ایمن از آن وجود ندارد. در نتیجه برای کسانی که حملات خوشه ای متعدد را روزانه تحمل می کنند، انتخاب خوبی است.مجموعه درمانی ما با امکانات کاملی که در اختیار دارد مشکل اکسیژن درمانی بیماران عزیز را به راحتی رفع می کند.
با تماس شما ، خدمات ویزیت در منزل و امکان بهر ه مندی از انواع تجهیزات پزشکی از جمله تجهیزات اکسیژن درمانی ،در سریع ترین زمان ممکن فراهم خواهد شد.پس با ما دیگر نگران مشکلات تامین و حمل کپسول های اکسیژن نباشید.
بخش دیگر درمان اولیه ،تریپتان ها می باشند .تریپتان ها،داروهای تجویزی هستند که سروتونین خاص را هدف قرار می دهند .در واقع محل اتصال گیرنده های خاص این ماده شیمیایی را نشانه می کیرند.
تحقیقات نشان می دهد که تریپتان به صورت زیر جلدی تزریق می شود(در بافت چربی، بالای پوست) یا استنشاق از طریق بینی به طور موثر سردردهای خوشه ای حاد را درمان می کند. تریپتان های خوراکی در تسکین ناکافی هستند زیرا درد سردرد خوشه ای خیلی سریع به اوج خود می رسد.
تریپتان هایی که در درجه اول برای سردردهای خوشه ای استفاده می شوند، ایمیترکس ( سوماتریپتان) هستند. به صورت تزریقی یا اسپری بینی و زومیگ ( Zolmitriptan) امکان استفاده از این داروها وجود دارد.
یکی از اشکالات تریپتان ها این است که نمی توان آنها را در افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای خاص مانند بیماری قلبی ، سکته مغزی ، بیماری شریان محیطی یا فشار خون بالا (فشار خون بالا) استفاده کرد. پس بهتر است تمام این مئارد با نظر پزشک و تحت نظر ایشان مصرف شود.
لیدوکائین (یک عامل بی حس کننده) که از طریق بینی تجویز می شود (به عنوان مثال، اسپری یا قطره) ممکن است گزینه ای برای افرادی باشد که دچار سردردهای خوشه ای هستند که به اکسیژن یا تریپتان پاسخ نمی دهند.
انتقالی
داروی انتقالی همزمان با داروهای پیشگیرانه شروع می شود و معمولاً شامل کورتیکواستروئید می شود که از طریق دهان مصرف می شود، مانند پردنیزون. استروئید را می توان به آرامی پس از پایان چرخه خوشه ای متوقف کرد.
پیشگیرانه
داروهای پیشگیرانه برای کاهش تعداد حملات و مدت و شدت چرخه خوشه ای در نظر گرفته شده است.
وراپامیل رایج ترین داروی پیشگیرانه مورد استفاده برای سردردهای خوشه ای است. وراپامیل که با نام‌های تجاری Calan و Verelan موجود است، یک مسدودکننده کانال کلسیم است ، دسته‌ای از داروهایی که برای درمان بیماری‌های قلبی مختلف مانند آنژین (نوعی درد قفسه سینه) و آریتمی( ضربان قلب نامنظم) استفاده می شوند.
امگالیتی ( گالکانزوماب) یکی دیگر از داروهای پیشگیرانه برای سردردهای خوشه ای است. این یک پپتید مرتبط با ژن کلسیتونین استآنتی بادی (CGRP) هر ماه در ران، پشت بازو یا باسن تزریق می شود. امگالیتی معمولاً یک ماه پس از پایان چرخه خوشه ای متوقف می شود.
CGRP چیست؟
CGRP پروتئینی در عصب سه قلو است که رگ‌های خونی جمجمه را گشاد می‌کند. در ایجاد سردردهای خوشه ای و میگرنی نقش دارد.
در نهایت ، روش‌های جراحی با هدف قرار دادن اعصاب خاص برای درمان سردردهای خوشه‌ای که به اکسیژن یا دارو پاسخ نمی‌دهند، تحت بررسی هستند.
یکی از این درمان‌ها، تحریک عصب پس سری ، شامل قرار دادن الکترودهای جراحی در قاعده جمجمه با سرنخ‌های متصل به یک ژنراتور پالس (منبع برق) کاشته‌شده در قفسه سینه یا شکم است. مولد پالس بارهای الکتریکی را به عصب پس سری می فرستد و قصد دارد با سیگنال های درد تداخل کند.
خودمراقبتی برای سردردهای خوشه ای
حملات سردرد خوشه ای آزاردهنده و ناتوان کننده هستند و می توانند بر روابط، عملکرد روزانه و کیفیت زندگی تأثیر منفی بگذارند.
علاوه بر مراقبت ،به یک پزشک با تجربه در سردردهای خوشه ای یا سایر اختلالات درد مراجعه کنید . این به این دلیل است که افراد مبتلا به سردردهای خوشه ای نسبت به جمعیت عمومی بیشتر احتمال دارد علائم افسردگی و افکار خودکشی را تجربه کنند .
سایر استراتژی‌های خودمراقبتی برای کمک به بهینه‌سازی مراقبت از سردرد خوشه‌ای عبارتند از:
برای شناسایی عوامل محرک سردرد، یادداشت روزانه داشته باشید.
تماس با عزیزان برای جلوگیری از انزوا، به خصوص در طول یک چرخه خوشه
استفاده از منابع آموزشی و ارتباط با دیگرانی که با سردردهای خوشه ای زندگی می کنند .
مجموعه درمان در منزل حکیم برتر آماده ارائه انواع خدمات و تجهیزات پزشکی مانند اکسیژن درمانی و ویزیت پزشک و انجام آزمایشات مختلف در منزل و محل کار شما می باشد.
طب فشاری؛آری یا خیر؟
در حالی که طب فشاری (فشار دادن بر روی نقاط ماشه ای خاص روی دست، سر، گردن یا پا) برای برخی دیگر از اختلالات سردرد اولیه (مانند میگرن) مورد مطالعه قرار گرفته است، تحقیقات در مورد سردرد خوشه ای وجود ندارد.
اجتناب از محرک های سردرد خوشه ای
دانشمندان محرک های مختلف سردرد خوشه ای را شناسایی کرده اند . این عوامل ممکن است به مغز (به ویژه هیپوتالاموس) سیگنال دهند که دچار تغییراتی شود که سردرد و علائم مرتبط با آن را ایجاد می کند.
محرک های رایج سردردهای خوشه ای عبارتند از:
الکل
نیتروگلیسیرین(دارویی که برای کاهش درد قفسه سینه در افراد مبتلا به بیماری قلبی استفاده می شود)
غذاهای حاوی نیترات، مانند گوشت های پخته شده
بوهای تند، مانند نفت/بنزین، دود، رنگ یا لاک ناخن
اگر سردرد خوشه ای دارید، تلاش برای جلوگیری از این محرک ها در طول یک چرخه خوشه ای ضروری است. هنگامی که چرخه به پایان رسید، با پزشک تان در رابطه با امکان مصرف محرک های مذکور مشورت نمایید.
در نهایت، سیگار کشیدن خطر ابتلا به اختلال سردرد خوشه ای را در افراد افزایش می دهد. با این حال، سیگار کشیدن باعث سردردهای خوشه ای فردی نمی شود. اینکه آیا ترک سیگار می‌تواند کمک کند یا خیر، مشخص نیست، اما به دلایل سلامتی دیگر توصیه می‌شود.
خلاصه
سردردهای خوشه ای باعث ایجاد درد شدید و نافذ یک طرفه در ناحیه چشم، ابرو یا شقیقه یا اطراف آن می شود. علت ناشناخته است اما احتمالاً با فعال شدن هیپوتالاموس (غده ای در مغز شما) شروع می شود.
زندگی با سردردهای خوشه ای از نظر جسمی یا ذهنی کار آسانی نیست. درمان اغلب مستلزم اجتناب از محرک‌ها در طول چرخه حملات سردرد خوشه‌ای، مصرف دارو و اطمینان از حمایت عاطفی است، زیرا علائم افسردگی رایج هستند.
همراهان گرامی!سپاس فراوان که سایت ما را برای افزایش آگاهی انتخاب کرده اید. امیدواریم مطالعه این مطلب مفید واقع شده باشد. گروه درمان در منزل حکیم برتر آماده ارائه خدمات متنوع پزشکی و مراقبتهای پرستاری با کادری متخصص و مجرب، به شما عزیزان می باشد. جهت دریافت مشاوره و خدمات مورد نیاز خود با ما در تماس باشید.